شهر تاریخی حریره کیش
شهر تاریخی حریره کیش ، شهر ۸۰۰ ساله حریره مربوط به سدهٔ ۵ تا ۱۰ ه. ق. است و در شمال جزیره کیش واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ شهریور ۱۳۷۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، شهر باستانی حریره واقع در بخش کیش از توابع شهرستان بندر لنگه و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.
در شهر تاریخی حریره کیش بقايايى در مرکز ساحل شمالى جزيره قراردارد كه به احتمال بسيار قوى به دوره ساسانيان و اوايل دوره اسلامى بر مى گردد . اين بقايا در وسعتى بالغ بر سه کيلومتر مربع ، بازگو کننده اين مطلب است که روزگارى شهرى بزرگ و اباد در اين منطقه وجود داشته و جمعيت کثيرى را در خود جاى مى داده است.
در شمال جزیره کیش در کنار مجموعه ورزشی المپیک آثاری و ویرانههایی دیده میشود که یادگای از شهر باستانی، حریره است . زمان رونق یا دوران طلایی شهر حریره کیش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجری قمری بودهاست. محوطه باستانی حریره، براساس نتایج کاوشهای باستانشناسی انجام شده تا امروز، از مجموعه ساحلی و خانه اعیانی، حمام، مسجد و قناتهای قدیمی تشکیل شده است.
بقاياي شهر تاریخی حریره کیش در امتداد ساختمانهاي بندرگاه و دفاتر آن ، قابل ديدن است. طبق نظر سازمان ميراث فرهنگي ، شهر حريره هشتصد سال قدمت دارد. گستره پستي و بلنديها و خرابههاي شهر قديمي حريره حدود ۱۲۰ هكتار وسعت دارد و روزگاري شهري بزرگ و آباد در منطقه بوده است. دوران طلايي شهر حريره کيش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجري قمري بودهاست. آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. اما كمتر و به ندرت اتاقها و پوششها و سقفهاي سالمي بر جاي مانده است جز در پارهاي موارد كه پوششهاي تاقي شكل سنگي از گزند تخريب در امان ماندهاند.
بندر شهر تاریخی حریره کیش ، يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برونگرا بوده و از معماري دفاعي و درونگراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن نشاني نيست. انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريره طبيعيترين و معقولترين انتخاب بوده چرا كه ساحل صخرهاي مرتفع آن از سطح دريا تقريبا ده متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را دارد و همچنين درياي نسبتاً آرامتري از ديگر كرانهها و سواحل جزيره خود عامل شكلگيري شهر در ساحل شمالي شده است. تاكنون عمليات اكتشافي باستانشناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام شده است.
خانه اعياني
بخش كارگاهي و صنعتي
مجموعه حمام با صحنهاي متعدد
سایت موزه شهر تاریخی حریره که ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ به مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش و جمعی از معاونان این سازمان گشایش یافت و در ابتدای این محوطه تاریخی ایجاد شده، روزهای شنبه تا پنچشنبه صبح ها از ساعت ۹ تا ۱۳ و بعد از ظهر ها ۱۷ تا ۲۰ پذیرای ساکنان ، گردشگران و علاقمندان به اشیاء تاریخی است. این موزه روزهای جمعه تعطیل است.
لازم به ذکراست اشیاء نمایش داده شده در این موزه که بین ۸۰۰ تا یک هزار سال قدمت دارند در طول سال های ۷۲ تا ۹۰ درکاوش های باستان شناسی شهر حریره کشف شده شامل کوزه ها و خمره های سفالی با نقش برجسته کوفی، ابریق، انواع سلادن، گچبری، سرستون و ظروف مختلفی مربوط به دوره های سلجوقی، تیموری و ایلخانی است.
در مجاورت اين آثار ، و در كنار ساحل صخره اى كه تقريباً چهار تا پنج متر از سطح دريا بلندتر است و قسمتهاى زيادى از آن به مرور زمان به دريا ريخته ، تعدادى چاه و پلكانى كه راه به دريا دارد و حفر شده است . قطر دهانه چاه ها اغلب دو متر است و عمق آن تا سطح درياست .
در كناره ساحل شهر تاریخی حریره کیش و در مجاورت مجموعه صنعتى ، شش چاه و يك پلكان سنگى در بيرون مجموعه و چهار چاه در داخل مجموعه كه در حين حفارى ديده شد وجود دارد . اين چاه ها به كانال هاى زيرزمينى راه مى بايد كه دهانه آنها در مقطع ساحل صخره اى مثل دريچه اى رو به دريا باز مى شود . اين كانال هاى افقى و زيرزمينى چاه ها را در گوشه و كنار مجموعه صنعتى و جتى داخل اتاق ها و راهروها هم حتى مى توان ديد . عملكرد اين مجموعه جالب چندان مشخص نيست . ولى آنچه مسلم است ارتباط مستقيم با فعاليت هاى صيادى و صيد ماهى ، مرواريد و مرجان داشته و براى دسترسى آسان تر به دريا ساخته شده است .
در دهانه خليجى كه در سمت شرق اين مجموعه قرار گرفته توده هاى صدف ها و گوش ماهى هاى شكار شده را مى توان ديد كه نشانه ى فعاليت هاى صيادى مخصوصاً صيد مرواريد در گذشته است .
پیشنهاد می کنیم در زمان سفر به کیش از سایر جاذبه های گردشگری کیش نیز بازدید فرمایید.